Αιθέρια Έλαια



Ιστορική αναδρομή 
Την χρήση αρωματικών και αιθέριων ελαίων συναντάμε σε διάφορους πολιτισμούς ανά τους αιώνες, όμως η γνώση της δύναμης των θεραπευτικών βοτάνων ήρθε από την Ανατολή και από τον πολιτιστικό χώρο της Μεσογείου. Η ιστορία της αρωματοθεραπείας αρχίζει από τις προϊστορικές εποχές, όπως μαρτυρούν οι αποστακτήρες, τα μυροδοχεία και άλλα σκεύη αρωματικής χρήσης που έχουν έρθει στο φως κατά καιρούς με τις ανασκαφές.

Οι γνώσεις αυτές πέρασαν αργότερα στους Έλληνες και στη συνέχεια στους Ρωμαίους. Οι Αρχαίοι Έλληνες γιατροί είχαν ασχοληθεί διεξοδικά με τις θεραπευτικές ιδιότητες των αιθέριων ελαίων. Σ’ αυτούς αποδίδεται η βελτίωση της αρωματοθεραπείας επιστημονικά, με κορυφαία την ίδρυση της περίφημης Ιατρικής Σχολής στην Κω από τον Ιπποκράτη, ο οποίος θεωρείται ο πατέρας της Ιατρικής. Ο Γαληνός, τον αιώνα μ.Χ., ήταν προσωπικός γιατρός των Ρωμαίων αυτοκρατόρων, φανατικός
χρήστης της αρωματοθεραπείας και κατείχε το καταπληκτικό ρεκόρ να μην πεθαίνει ούτε ένας τραυματίας μονομάχος.

Τη δεκαετία του 1920, ο όρος «αρωματοθεραπεία» χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από τον Γάλλο χημικό - φαρμακοποιό Rene Gattefosse, ο οποίος ερεύνησε τις ιατρικές και θεραπευτικές ιδιότητες των αιθέριων ελαίων και έγραψε το πρώτο σύγχρονο βιβλίο αρωματοθεραπείας. Ο Gattefosse ανακάλυψε τυχαία ένα φάρμακο για εγκαύματα. Εκτελώντας κάποιο πείραμα με καλλυντικά έκαψε το χέρι του και αμέσως το βούτηξε σε ένα δοχείο με αγνό αιθέριο έλαιο λεβάντας που είχε στο εργαστήριό του. Σε μερικές ώρες το έγκαυμα είχε επουλωθεί χωρίς να αφήσει κανένα σημάδι. Στη συνέχεια, ανακάλυψε τις ιδιότητες διάφορων ελαίων να επιταχύνουν θεαματικά τη θεραπευτική διαδικασία και έτσι ασχολήθηκε με σοβαρές περιπτώσεις εγκαυμάτων, ενώ παράλληλα κατασκεύαζε ένα ευρύ φάσμα θεραπευτικών ελαίων, πολλά από τα οποία είναι γνωστά μέχρι και σήμερα.

Το 1940 η βιοχημικός Marguerite Maury πειραματίστηκε με την ολιστική χρήση των αιθέριων ελαίων, δηλαδή με μεθόδους που αφορούν την υγεία ολόκληρου του σώματος. Ανέπτυξε μια τεχνική για τη θεραπεία ατόμων με ψυχικές και σωματικές ανισορροπίες και έθεσε τις βάσεις για το μασάζ αρωματοθεραπείας και τις σύγχρονες θεραπείες ομορφιάς του δέρματος. Εγκαταστάθηκε στο Λονδίνο, όπου ίδρυσε μια κλινική αρωματοθεραπείας και δίδαξε σε πολλούς αισθητικούς.

Ο 21ος αιώνας χαρακτηρίζεται ως ο αιώνας της υγείας και της ευεξίας, καθώς παρατηρείται μια γενική στροφή προς το φυσικό τρόπο ζωής και τις εναλλακτικές μεθόδους θεραπείας, κάτι που ευνοεί την καλύτερη ποιότητα ζωής. Εμφανίζεται λοιπόν επιβεβλημένη η ανάγκη χρησιμοποίησης της αρωματοθεραπείας στον τομέα της αισθητικής.

Αιθέρια έλαια
Το αιθέριο έλαιο είναι η εξαιρετικά συμπυκνωμένη, αρωματική και λιπαρή ουσία που ενυπάρχει σε ποικίλα μέρη των φυτών, βοτάνων, καρπών και δένδρων. Τα μέρη του φυτού στα οποία συγκεντρώνονται κατά κύριο λόγο τα αιθέρια έλαια είναι ειδικά κύτταρα, που λειτουργούν ως φυσικοί αποθηκευτικοί χώροι για το φυτό και ονομάζονται "ελαιογόνοι αδένες". 
Τα αιθέρια έλαια βρίσκονται σε υγρή μορφή, σε θερμοκρασία περιβάλλοντος, αλλά γίνονται πτητικά σε θερμοκρασίες βρασμού (μεταξύ 50 - 320ο C), δηλαδή εξατμίζονται πολύ γρήγορα στον αέρα,  γι'αυτό και ονομάζονται "αιθέρια". Λόγω της πτητικότητας τους έχουν χαρακτηριστικό άρωμα και η πλειονότητα των αιθερίων ελαίων είναι σχεδόν άχρωμα και έχουν υψηλό δείκτη διάθλασης. Είναι διαλυτά στους περισσότερους οργανικούς διαλύτες αλλά έχουν πολύ μικρή διαλυτότητα στο νερό.

Υπάρχουν πολλοί και διαφορετικοί τρόποι παραγωγής των αιθέριων ελαίων. Οι βασικότεροι είναι: 

1) Απόσταξη με ατμό: Είναι ο πιο κοινός και οικονομικός τρόπος επεξεργασίας ενός φυτού για την παραγωγή του αιθέριου ελαίου του. Ανάλογα με το κάθε φυτό, τα μέρη που περιέχουν την αρωματική του ουσία (π.χ. φύλλα, άνθη, μπουμπούκια κλπ) τοποθετούνται σε μεγάλα δοχεία και με την βοήθεια του ατμού ζεσταίνονται απελευθερώνοντας τα αιθέρια έλαια τους. Υπό-προϊόν αυτής της διαδικασίας είναι και η παραγωγή των ανθόνερων (hydrosols). 
2) Εξαγωγή με την χρήση διοξειδίου του άνθρακα: Μια πιο πρόσφατη μορφή επεξεργασίας του φυτού για την απόσπαση του αιθέριου ελαίου του, η οποία απαιτεί την χρήση ακριβού και πολύπλοκου μηχανήματος. Η μέθοδος αυτή χρησιμοποιεί το διοξείδιο του άνθρακα σε πολύ υψηλή πίεση και πολύ χαμηλή θερμοκρασία. Το αποτέλεσμα είναι η παραγωγή ενός πιο αρωματικού ελαίου.
3) Έκθλιψη: Είναι ο μοναδικός τρόπος παραγωγής αιθέριου ελαίου από τα εσπεριδοειδή, καθώς πραγματοποιείται ουσιαστικά με το «λιώσιμο» της φλούδας των φρούτων από την οποία και βγαίνει το αιθέριο έλαιο. 
4) Εξαγωγή με την χρήση διαλύτη: Αυτή η μέθοδος χρησιμοποιείται για την εξαγωγή των ρητινών από τις οποίες μετά αποστάζονται αιθέρια έλαια (π.χ. μύρο, λιβάνι) αλλά και την παραγωγή των λεγόμενων Absolutes. Tο παράγωγό τους είναι ένα εξαιρετικά αρωματικό έλαιο. Ο διαλύτης που χρησιμοποιείται είναι συνήθως κάποια αλκοόλη. Συγκεκριμένα, η αλκοόλη εφαρμόζεται σε συνδυασμό με την στερεή ουσία (concrete) που προκύπτει από την απόσταξη των φύλλων ή λουλουδιών ορισμένων φυτών (π.χ. τριαντάφυλλο και γιασεμί). Το απόσταγμα που απομένει καλείται Absoluteκαι είναι ουσιαστικά μια πολύ αρωματική και συμπυκνωμένη ουσία. ΔΕΝ θεωρείται αιθέριο έλαιο, γι’ αυτό και πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί στις αγορές μας. Πρόκειται για καθαρά αρωματική ουσία, που διατηρεί τα ευεργετικά συστατικά του φυτού από το οποίο προέρχεται και είναι εξαιρετικά ακριβή.

Κάθε αιθέριο έλαιο έχει ξεχωριστό άρωμα και το λιγότερο 100 χημικά συστατικά, που επιδρούν όλα μαζί θεραπευτικά για το μυαλό και το σώμα. Τα αιθέρια έλαια έχουν πολλές θεραπευτικές ιδιότητες. Χρησιμοποιούνται το καθένα μόνο του, είτε σε συνδυασμό.

Μπορούν να χρησιμοποιηθούν: 
  • Σε μασάζ: Σε μία φυτική βάση των 100ml (πχ αμυγδαλέλαιο, σησαμέλαιο) προσθέστε 20-60 σταγόνες αιθέριο έλαιο (1-3ml) ή συνδυασμό αιθέριων ελαίων. Το μασάζ με αιθέρια έλαια, ξεκουράζει, δίνει ενέργεια, ανακουφίζει το νευρικό σύστημα, διευκολύνει το κυκλοφορικό και βελτιώνει τις φυσικές και νοητικές λειτουργίες.
  • Σε κομπρέσες: Προσθέστε 5-10 σταγόνες αιθέριου ελαίο σ' ένα μικρό μπολ με ζεστό νερό.  Μουσκέψτε ένα ύφασμα στο νερό και εφαρμόστε το στην πάσχουσα περιοχή, διατηρώντας την περιοχή ζεστή.
  • Στο μπάνιο: Προσθέστε 5-10 σταγόνες αιθέριο έλαιο σε σε γεμάτη μπανιέρα με ζεστό νερό και χαρίστε στον εαυτό σας ανακούφιση και χαλάρωση. Σε περίπτωση ποδόλουτρου, προσθέστε 3-5 σταγόνες αιθέριου ελαίου σε μια λεκάνη με νερό.
  • Για εισπνοές: Προσθέστε 5-8 σταγόνες ελαίου σε ένα μπολ με βραστό νερό. Σκύψτε πάνω από το μπολ, καλύψτε το κεφάλι σας με μία πετσέτα κι αναπνεύστε βαθιά για λίγα λεπτά. Η πρακτική των εισπνοών προκαλεί υπεραιμία συνεπώς βοηθά στη ρινική καταρροή, στην ιγμορίτιδα, στους πονοκεφάλους και γενικά ανακουφίζει από αναπνευστικά προβλήματα. Δεν είναι πάντα κατάλληλη για ασθματικούς και για τα παιδιά.
  • Στη σάουνα: Στο δοχείο του νερού ρίξτε 20-40 σταγόνες αιθέριο έλαιο. Ρίχνεται λίγο-λίγο πάνω στις πέτρες κατά τη διάρκεια της σάουνας δημιουργώντας μια θαυμάσια ατμόσφαιρα.
  • Για αποσμητικό χώρου: Ρίξτε λίγες σταγόνες αιθέριο έλαιο σ' ένα καντηλέρι, για αρωματισμό και αντισηψία του χώρου. Σε μία συσκευή ψεκάσεως του χώρου, ρίξτε λίγες σταγόνες και ανανεώστε την ατμόσφαιρα. Ανανεώστε τα ποτ-πουρί σας με λίγες σταγόνες αιθέριο έλαιο.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Δεν χορηγούμε ποτέ αιθέρια έλαια σε παιδιά κάτω των 4 ετών!

Κάθε αιθέριο έλαιο περιέχει τα συστατικά του φυτού σε υψηλή συγκέντρωση, γι' αυτό το λόγο χρειάζονται προσοχή κατά τη χρήση τους. Διαβάστε με προσοχή ότι αναφέρεται στις ετικέτες και στα φυλλάδια. Μην τα χρησιμοποιείται ποτέ αυτούσια πάνω στο δέρμα. Πάντα πρέπει να αναμιγνύονται με βασικό λάδι ή νερό πριν από κάθε χρήση τους. 

Επίσης δεν χρησιμοποιούνται κατά κανόνα, εκτός ελάχιστων αιθέριων ελαίων, σε: Αλλεργικά άτομα (με ιστορικό αλλεργίας), Εγκυμοσύνη, Ανοικτές πληγές, Υψηλή πίεση, Επιληψία, Περιπτώσεις σοβαρών ασθενειών (ζητήστε συμβουλή ειδικών, Α
ναπνευστικά προβλήματα και Ψυχική διαταραχή! Άτομα που κάνουν ομοιοπαθητική, να αποφεύγουν να χρησιμοποιούν αιθέρια έλαια που περιέχουν καμφορά και μέντα.
________________________________________________________________________________

1 σχόλιο:

  1. Τα αιθέρια έλαια είναι εξαιρετικά. Απλώς για το σώμα έχω ακούσει ότι είναι προτιμότερο να χρησιμοποιεί κανείς μόνο φυσικά αιθέρια έλαια, γιατί κυκλοφορούν και συνθετικά.
    Επίσης, μπορεί κανείς να προμηθευτεί ιονιστή με αιθέρια έλαια, που καθαρίζει και ιονίζει τον αέρα, φιλτράροντάς τον μέσα από νερό.Χρησιμοποιώ το Αιθέριο Έλαιο APIVITA.

    ΑπάντησηΔιαγραφή